મતદારોનું મહત્વ! જાણો, કેટલા પ્રકારના મતદાતા હોઇ છે અને કેટલી રીતે થાય છે મતદાન?
0
0
ચૂંટણી પંચના જણાવ્યા અનુસાર, આ વખતે લોકસભા ચૂંટણી માટે ભારતમાં 97 કરોડ મતદારો નોંધાયા છે. ચૂંટણી માટે 10.5 લાખ મતદાન મથકો બનાવવામાં આવશે. અને મતદાનમાં 1.5 કરોડ મતદાન કર્મચારીઓ અને સુરક્ષા કર્મચારીઓ તૈનાત રહેશે. લોકસભા ચૂંટણી 2024ની તારીખો જાહેર થઈ ગઈ છે. ચૂંટણી પંચે આજે પત્રકાર પરિષદમાં આ વર્ષે યોજાનારી સામાન્ય ચૂંટણીના કાર્યક્રમની જાહેરાત કરી છે.
આ વખતે ચૂંટણી આયોજકે યુવા અને વૃદ્ધ મતદારોના મતદાન માટે ખાસ વ્યવસ્થા કરી છે. તમે ચૂંટણી સાથે જોડાયેલી તમામ બાબતોથી વાકેફ હશો, પરંતુ શું તમે જાણો છો કે ભારતમાં ત્રણ પ્રકારના મતદારો છે અને આ ત્રણ પ્રકારના મતદારો અલગ-અલગ રીતે પોતાનો મત આપી શકે છે. અહીં મતદારો અને ચૂંટણીના પ્રકારો અને મતદાનની પદ્ધતિઓ વિશે વિગતવાર ચર્ચા કરીશું.
જો તમે ભારતના નાગરિક છો, તમારી ઉંમર 18 વર્ષ અથવા 18 વર્ષથી વધુ છે, તો તમને મત આપવાનો અધિકાર છે. મત આપવા માટે, તમારું નામ મતદાર યાદીમાં હોવું આવશ્યક છે. પછી તમે કોઈપણ ઓળખ કાર્ડ સાથે ચૂંટણીના દિવસે તમારી પસંદગીના નેતા અથવા પક્ષ માટે તમારો મત આપી શકો છો. ચૂંટણી એ ભારતીય લોકશાહીનો સૌથી મોટો તહેવાર છે અને દરેક મતદારે આ ઉત્સવમાં પોતાનો મત આપીને મજબૂત લોકશાહીના નિર્માણમાં પોતાની ભાગીદારીની ખાતરી કરવી જોઈએ.
ત્રણ પ્રકારના મતદારોઃ
ભારતમાં ત્રણ પ્રકારના મતદારો છે. સામાન્ય મતદારો, સેવા મતદારો અને સ્થળાંતરિત મતદારો. સામાન્ય મતદાર કાં તો તમે કે હું. જેઓ પંચાયતથી લઈને લોકસભા સુધીની ચૂંટણીમાં મતદાન મથકે જઈને મતદાન કરે છે. એક સેવા મતદારો છે.
સેવા મતદારો અને સ્થળાંતરિત મતદારો
સેવા મતદારોમાં એવા લોકોનો સમાવેશ થાય છે જેઓ ચૂંટણી પ્રણાલી સાથે સંકળાયેલા છે, પરંતુ સિસ્ટમમાં સામેલ હોવાને કારણે, મતદાન મથક પર જઈને તેમનો મત આપી શકતા નથી. તેમાં સશસ્ત્ર દળો, રાજ્ય સશસ્ત્ર દળો અને વિદેશી સેવાઓમાં કામ કરતા અધિકારીઓ અને કર્મચારીઓનો સમાવેશ થાય છે. આવા મતદારોને સેવા મતદારો કહેવામાં આવે છે. એવું કહી શકાય કે મતદાન દરમિયાન જે સરકારી કર્મચારીઓની ફરજ અન્યત્ર હોય તેઓ સેવા મતદારો છે.
આ ઉપરાંત, આ શબ્દ મુખ્યત્વે સેના અથવા અર્ધલશ્કરી દળો માટે વપરાય છે. સર્વિસ વોટિંગનો ઉપયોગ લગભગ તમામ સુરક્ષા દળો માટે થાય છે. તેમજ, મતદાન દરમિયાન અન્ય જગ્યાએ ફરજ બજાવતા સરકારી કર્મચારીઓ પણ સેવા મતદારો છે. આમાં સરકારના વિવિધ વિભાગોના લોકો સામેલ હોઈ શકે છે, જેઓ પોસ્ટલ વોટિંગ દ્વારા પોતાનો મત આપે છે.
સેવા મતદારો કેવી રીતે મતદાન કરે છે
સેવા મતદારો મતદાન દરમિયાન તેમના શહેર અથવા ગામમાં ન હોય પણ તેઓ તેમની પસંદગીના ઉમેદવારને મત આપે છે. આવા લોકો ઈમેલ દ્વારા પોતાનો મત આપે છે. સેવા મતદારને ઈમેલ મોકલવામાં આવે છે. તેમાં ફોર્મ-2, 2A અને ફોર્મ 3નો સમાવેશ થાય છે. વાસ્તવમાં આ સંપૂર્ણ બેલેટ પેપર છે. તેની પ્રિન્ટ આઉટ લીધા પછી, તે તેની પસંદગીના ઉમેદવારની સામે ટિક કરે છે. અને તેને એક પરબિડીયામાં સીલ કરીને જે તે મતવિસ્તારના ચૂંટણી અધિકારીને મોકલવામાં આવે છે. મતગણતરીના દિવસે EVM મતોની ગણતરી થાય તે પહેલા આ મતોની ગણતરી કરવામાં આવે છે.
